17 Νοέμβρη 1973, μια ημέρα μνήμης για όλους τους Έλληνες. Το Πολυτεχνείο συμβολίζει, όχι μόνο τον ηρωϊκό αγώνα αλλά και την ενότητα όλων των δημοκρατών. Οι αγώνες του Νοέμβρη αποτελούν την κορυφαία εκδήλωση της εφτάχρονης αντιδικτατορικής πάλης και μια από τις πιο σπουδαίες στιγμές των αγώνων του λαού μας και της νεολαίας για την ελευθερία.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της δικτατορίας, με πρωτοπόρα τη νεολαία, πάντα υπήρχαν αντιδικτατορικές εκδηλώσεις. Πάντα υπήρχαν δυναμικές κινητοποιήσεις, παρά τις διώξεις, τις δίκες, τις φυλακίσεις, τις εκτοπίσεις και τα βασανιστήρια εις βάρος των "αντιφρονούντων".

21 Απριλίου 1967, μια χούφτα σφετεριστών της εξουσίας, έπειτα από το στρατιωτικό πραξικόπημα που έκαναν για τη σωτηρία, τάχα της χώρας, επιβάλλουν μια εσωτερική σκλαβιά. Μια ομάδα αξιωματικών χρησιμοποιεί τη βία και τα όπλα, αυτά που τους εμπιστεύτηκε η Πολιτεία, για να τα στρέψει εναντίον της. Για να καταργήσει την ελευθερία του ελληνικού λαού. Η δικτατορία εγκαθιδρύει καθεστώς βίας, καταλύει τους δημοκρατικούς θεσμούς, τα πολιτικά δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών. Επιδίδεται σε συλλήψεις, φυλακίσεις, εγκαθίδρυση στρατοπέδων εκτοπίσεων, δίκες ατόμων ή ομάδων και βασανιστήρια.
 6.138 κρατούμενοι εξορίζονται στη Γυάρο, στη Μακρόνησο, στον Άγιο Ευστράτιο στη Λέρο. Τα πολιτικά κόμματα καταρρέουν και οι κυριότεροι ηγέτες τους συλλαμβάνονται. Τα συνδικάτα διαλύονται και οι εφημερίδες της αριστεράς παύουν να κυκλοφορούν. Πολλοί άνθρωποι του πνεύματος βρέθηκαν στην εξορία για να τις απόψεις και τα ιδανικά τους. Μέσα σ’ αυτούς Γιάννης Ρίτσος, Γιώργος Σεφέρης, Μίκης Θεοδωράκης…
Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε στις 14 Φεβρουαρίου 1973, όταν ξεσηκώθηκαν οι φοιτητές της Αθήνας και συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο. Ζητούσαν την κατάργηση του Ν.1347, ο οποίος προέβλεπε την υποχρεωτική στράτευση όσων ανέπτυσσαν συνδικαλιστική δράση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Η αστυνομία, παραβιάζοντας το πανεπιστημιακό άσυλο, εισήλθε στο χώρο του ιδρύματος, συνέλαβε 11 φοιτητές και τους παρέπεμψε σε δίκη με την κατηγορία της «περιύβρισης αρχής». Οι 8 καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές, ενώ περίπου 100 άλλοι αναγκάστηκαν να διακόψουν τις σπουδές τους και να ντυθούν στο χακί. Οι φοιτητές πρωτοστατούν για την ανατροπή των συνταγματαρχών διεκδικώντας το αναφαίρετο δικαίωμα του ανθρώπου, την ελευθερία. Το καθεστώς  για να αντέξει τρομοκρατεί και φέρεται βάναυσα στον κόσμο που φυλακίζεται και αντιστέκεται με μια σειρά βασανιστηρίων: Ραβδισμοί και χτυπήματα σε όλο το σώμα - Φάλαγγα και ραβδισμοί στα πόδια- Βασανιστήριο της ασφυξίας- Κρέμασμα ανάποδα με το κεφάλι πάνω- Πρόκληση εγκαυμάτων- Ξερίζωμα νυχιών- Ηλεκτροσόκ
Παρά τα σκληρά καταπιεστικά μέτρα των πραξικοπηματιών, τις φυλακίσεις, τις εκτοπίσεις, τις ομαδικές δίκες στα έκτακτα στρατοδικεία, τα βασανιστήρια, τις εικονικές εκτελέσεις και τις δολοφονίες, συνεχείς ήταν οι αντιδικτατορικές εκδηλώσεις του ελληνικού λαού σε όλη τη διάρκεια της επτάχρονης δικτατορίας, με πρωτοπόρα πάντοτε την αδάμαστη νεολαία. Ακόμη από τις αρχές του 1973, είχε αρχίσει να εκφράζεται η λαϊκή αγανάκτηση κατά της χούντας όπως η κατάληψη της Νομικής, το Φεβρουάριο του 1973, η διαδήλωση στις 4 Νοεμβρίου 1973, με αφορμή το μνημόσυνο του Γεωργίου Παπανδρέου. Ο λαός ξεσπά, τραγουδά τον εθνικό ύμνο. Η εκδήλωση είναι μια πρώτη πράξη λαϊκής αντίδρασης.
Την Τετάρτη, 14 Νοέμβρη του 1973, ξέσπασαν στην Αθήνα αναταραχές, αρχής γενομένης με την κατάληψη του κτιρίου του Πολυτεχνείου από φοιτητές. 300 φοιτητές της Νομικής αποφασίζουν να συμπαρασταθούν. Κλείνονται μαζί με τους μηχανολόγους και τους μηχανικούς στο Πολυτεχνείο. Τις επόμενες ώρες πολλοί φοιτητές αρχίζουν να συρρέουν στον τόπο. Ανάμεσά τους μαθητές, εργάτες, οικοδόμοι, κόσμος πολύς. Γύρω από το πολυτεχνείο χιλιάδες αδούλωτοι Έλληνες συμπαραστέκονται. Η ανταπόκριση του κόσμου ξεπερνά κάθε προσδοκία. Για μια ακόμα φορά δημιουργείται η πεποίθηση ότι η χούντα θα πέσει. Τα συνθήματα των φοιτητών γίνονται πανελλήνια αιτήματα: Ψωμί- Παιδεία- Ελευθερία- Εθνική Ανεξαρτησία. Η κατάληψη μετατράπηκε σε λαϊκή κινητοποίηση ενάντια στο καθεστώς της 21ης Απριλίου και η κινητοποίηση στην επέμβαση των στρατιωτικών δυνάμεων, άφησε πίσω της νεκρούς και τραυματίες.

Στη Θεσσαλονίκη, και την Πάτρα οι φοιτητές καταλαμβάνουν Πανεπιστημιακά κτήρια. Στα Μέγαρα οι εργάτες ξεκινούν για την Αθήνα. Στο Αιγάλαιο γίνονται επαναστατικές εκδηλώσεις και ακολουθούν στην Αθήνα και στον Πειραιά. Όλη η Ελλάδα συμπαραστέκεται τους ελεύθερους αγωνιζόμενους φοιτητές. Ο Ραδιοφωνικός σταθμός του πολυτεχνείου, αρχίζει να εκπέμπει την επόμενη μέρα στους 1050 χιλιόκυκλους. Η δραματική φωνή των εκφωνητών σκορπά υπερηφάνεια και συγκίνηση στον λαό της Αθήνας.
Πέμπτη 15 Νοέμβρη 1973: Στις 5 το πρωί άρχισαν να ακούγονται τα πρώτα συνθήματα της μέρας, ενώ αστυνομικές δυνάμεις βρίσκονταν στους γύρω του Πολυτεχνείου δρόμους. Γύρω στις 9 άνοιξαν οι πόρτες του Πολυτεχνείου. Κυκλοφόρησαν πολλές προκηρύξεις της Συντονιστικής Επιτροπής, ενώ εξακολουθούσαν να γράφονται και χιλιάδες χειρόγραφες. Τότε έγινε γνωστό ότι καταφθάνουν φοιτητές από τη Πάτρα κι αγρότες από τα Μέγαρα, γεγονός που ενίσχυσε τη μαχητική διάθεση. Ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου, καλεί το λαό σε "ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ" και "ΓΕΝΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ". Στις 8 το πρωί η Σύγκλητος του Ε.Μ.Πολυτεχνείου σε έκτακτη συνεδρίαση στα κτίρια του Ζωγράφου αποφάσισε να στείλει έγγραφο στην κυβέρνηση και να ζητήσει να μη γίνει επέμβαση στο Πολυτεχνείο. Στις 2 το μεσημέρι η κυβέρνηση απάντησε στη Σύγκλητο ότι θα σεβαστεί το απαραβίαστο του Πανεπιστημιακού ασύλου. Σε εκδηλώσεις συμπαράστασης κατέβηκαν οι φοιτητές του Πανεπιστημίου της Πάτρας και της Θεσσαλονίκης, ενώ φοιτητές του πανεπιστημίου των Ιωαννίνων κατέλαβαν το κτίριο της σχολής τους. Συγκεντρώθηκαν τρόφιμα, χρήματα, ενώ πλήθος κόσμου έδινε τσιγάρα, χρήματα, ψωμιά και κάθε λογής είδη για την ενίσχυση της κατάληψης. Το απόγευμα της Πέμπτης ο κλοιός των αστυνομικών έσπασε. Μέσα στο Πολυτεχνείο μπήκαν πολλοί μαθητές και ιδιαίτερα των τεχνικών σχολών, συγκεντρωμένοι κάτω από ένα μεγάλο πανό.
Στο Πολυτεχνείο εγκαταστάθηκαν πολύγραφοι, που δούλευαν μέρα - νύχτα, για να πληροφορούν τους φοιτητές και τον υπόλοιπο κόσμο για τις αποφάσεις της Συντονιστικής Επιτροπής και των φοιτητικών συνελεύσεων. Συγκροτήθηκαν συνεργεία φοιτητών, που έγραφαν συνθήματα σε πλακάτ, σε τοίχους, στα τρόλεϊ, στα λεωφορεία και στα ταξί, για να τα γνωρίσουν όλοι οι Αθηναίοι. Στο Πολυτεχνείο οργανώθηκε εστιατόριο και νοσοκομείο, ενώ ομάδες φοιτητών ανέλαβαν την περιφρούρηση του χώρου. Η πρώτη αντίδραση του δικτατορικού καθεστώτος ήταν να στείλει μυστικούς πράκτορες να ανακατευθούν στο πλήθος που συνέρρεε στο Πολυτεχνείο και να ακροβολήσει σκοπευτές στα γύρω κτίρια. Στις 16 Νοεμβρίου μεγάλες αστυνομικές δυνάμεις επιτέθηκαν εναντίον του πλήθους που ήταν συγκεντρωμένο έξω από το Πολυτεχνείο, με γκλομπς, δακρυγόνα και σφαίρες ντουμ-ντουμ. Οι περισσότεροι διαλύθηκαν. Όσοι έμειναν έστησαν οδοφράγματα ανατρέποντας τρόλεϊ και συγκεντρώνοντας υλικά από νεοανεγειρόμενες οικοδομές, και άναψαν φωτιές για να εξουδετερώσουν τα δακρυγόνα. Αργότερα, η αστυνομία έκανε χρήση όπλων, χωρίς όμως να πετύχει το στόχο της, την καταστολή της εξέγερσης.

16 Νοεμβρίου 1973. Πάνω από 150.000 είναι γύρω από το Πολυτεχνείο βροντοφωνάζουν συνθήματα: Κάτω η Χούντα, Έξω οι Αμερικάνοι, Κάτω ο Παπαδόπουλος, Η χούντα θα πέσει από τον λαό. Ο χώρος μέσα και έξω από το Πολυτεχνείο θυμίζει εορταστική εκδήλωση. Ο ραδιοφωνικός σταθμός καλεί τον κόσμο να μη φύγει και κάνει έκκληση για αποστολή φαρμάκων και ασθενοφόρων. Ο λαός στήνει οδοφράγματα και παλεύει άοπλος. «Χρειαζόμαστε φάρμακα και γιατρούς, χρειαζόμαστε μάσκες, αντιασφυξιογόνα. Είμαστε χιλιάδες, Είμαστε ΑΟΠΛΟΙ.»
Ο στρατός μπαίνει στην Αθήνα και τα τανκς καταλαμβάνουν επίκαιρες θέσεις. Οι δρόμοι γεμίζουν τανκς, γκλοπς, αστυνομικούς, δακρυγόνα. Ξημερώματα 17 Νοέμβρη, μια φάλαγγα πέντε αρμάτων πλησιάζει το πολυτεχνείο. Κανείς δε φεύγει. «Φαντάροι είμαστε άοπλοι. Είμαστε αδέρφια, μην μας χτυπάτε…» Οι φοιτητές προσπαθούν να εμποδίσουν την είσοδο του τανκ. Ανεβαίνουν στα κάγκελα και τραγουδούν τον εθνικό ύμνο. Στις 3 τα ξημερώματα ένα τανκ γκρεμίζει την κεντρική πύλη του πολυτεχνείου. Στρατός και αστυνομία μπαίνουν στο προαύλιο. Πολλοί φαντάροι βοηθούν τους φοιτητές να φύγουν, άλλοι τους κυνηγούν. Όσα παιδιά πρόλαβαν έφυγαν, όσα δεν πρόλαβαν τα έπιασαν. Ο μαθητής Διομήδης Κομνηνός είναι νεκρός.
Εκείνη η νύχτα της 17 Νοέμβρη, ήταν μία από τις πιο δραματικές νύχτες της Αθήνας. Σ’ όλη τη διάρκεια της ακουγόταν πολυβόλα και σειρήνες. ΟΙ μάνες που τα παιδιά τους είχαν πάρει μέρος στην εξέγερση του Πολυτεχνείου έτρεχαν στους δρόμους ψάχνοντας. Για πολλές δυστυχώς δε γύρισαν ποτέ από το πολυτεχνείο. Έμειναν εκεί αιώνιοι φρουροί της ελληνικής δημοκρατίας. Για να μη μείνουν ίχνη από τον σκοτωμό, η αστυνομία έπλυνε τους δρόμους και τον χώρο του πολυτεχνείου. Την άλλη μέρα ήταν σα να μη είχε γίνει τίποτα. Κανείς δε ξέρει πόσοι σκοτώθηκαν. Ένας ομαδικός τάφος ανοίχτηκε πρόχειρα στο Γουδί και θάφτηκαν, την άλλη μέρα 17 Νοέμβρη, οι πρώτοι νεκροί. Πολλοί μιλάνε για ένα αριθμό που ξεπερνά τους 75.
Ποια λόγια μπορούν να περιγράψουν το σθένος, τη μεγαλοσύνη, αυτών των νέων, των ελεύθερων νέων, που τόλμησαν να εναντιωθούν σε μια στρατιωτική δικτατορία; Γιατί;
- Για να υπερασπιστούν τα ιδανικά της ελευθερίας, της ανεξαρτησίας, της ειρήνης, της αγάπης για τη ζωή και τον άνθρωπο, που παραμένουν ζωντανά και θα παραμένουν επίκαιρα και αναλλοίωτα, όσα χρόνια και αν περάσουν από εκείνη την εξέγερση. Και για να μπορούμε να λέμε τα σύκα, σύκα και τη σκάφη σκάφη, για να μπορούμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα κι απλά και να καταλαβαινόμαστε…

Η δικτατορία κατέρρευσε στις 23 Ιουλίου του 1974, αφού είχε ήδη προηγηθεί η τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Ο Γκιζίκης και ο αντιστράτηγος Ντάβος, διοικητής του Γ' Σώματος Στρατού, κάλεσαν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να επιστρέψει στην Ελλάδα για να επαναφέρει τη δημοκρατική διακυβέρνηση.
Το Πολυτεχνείο ήταν και θα είναι πάντα ένα ζωντανό κάλεσμα για την δημοκρατία, την ανθρωπιά και την ελευθερία. Το Πολυτεχνείο ζει. Κάθε Νοέμβρη, ο νους και η καρδιά μας είναι εκεί, στο Πολυτεχνείο της Αθήνας, στην ηρωϊκή εξέγερση των φοιτητών, της νεολαίας και ολόκληρου του ελληνικού λαού κατά της τυραννίας, το Νοέμβριο του 1973. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου μας δίδαξε να τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο και να ζήσουμε αδερφωμένοι, με σεβασμό στις αξίες, στα ιδανικά, στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Μας δίδαξε να τραγουδάμε για την ειρήνη, την αδερφοσύνη, την ελευθερία και την αγάπη. Να τραγουδάμε για να δούμε τις αμυγδαλιές ν’ ανθίζουν και τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο. Να τραγουδάμε για να μπορέσουμε όλοι μαζί να σηκώσουμε τον ήλιο πιο ψηλά, και να φωτίσει το πνεύμα και τις καρδιές μας. Να τραγουδάμε για να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα…

 ΠΗΓΕΣ: http://www.sansimera.gr/articles/190#ixzz3rV2LpCFb
http://www.neolaia.gr/2009/11/17/polytexneio-17-nov-197/#ixzz3rV4gUTpe
http://news247.gr/eidiseis/afieromata/17-noemvrh-1973-to-xroniko-ths-eksegershs.1496921.html